अंतराळात अडकलेल्या दोघांना बोइंगच्या नवीन स्टारलाइनर कॅप्सूलमध्ये आणणे धोकादायक ठरू शकते हे नासाने अखेर मान्य केले आहे. दोन्ही अंतराळवीरांना 5 जून रोजी एकाच अंतराळ यानाने ISS मध्ये पाठवले होते. स्टारलाइनर कॅप्सूलचे हे पहिले उड्डाण होते. नासाने सांगितले की सुनीता विल्यम्स आणि बुच विल्मोर फेब्रुवारीमध्ये एलन मस्क यांची कंपनी स्पेसएक्सच्या ड्रॅगन यानातून परततील. त्याच वेळी, स्टारलाइनर कॅप्सूल आयएसएसपासून वेगळे होईल आणि एक किंवा दोन आठवड्यात ऑटोपायलट मोडवर पृथ्वीवर परतण्याचा प्रयत्न करेल.
नासाचे अधिकारी बिल नेल्सन यांनी म्हटले की, ‘बोइंगचे स्टारलाइनर क्रूशिवाय पृथ्वीवर परत येईल. सुनीता आणि विल्मोर 13 जून रोजी परतणार होते, परंतु अंतराळ यानात तांत्रिक बिघाडामुळे त्यांच्या परतीची तारीख पुढे ढकलण्यात आली आहे. उड्डाण धोकादायक आहे, अगदी सुरक्षित आणि अचूकतेने चाचणी केलेली उड्डाणे पूर्णपणे सुरक्षितही मानली जाऊ शकत नाहीत’.
दोघे अंतराळात कसे अडकले?
स्टारलाइनर अंतराळ यानाला प्रक्षेपित झाल्यापासून अनेक समस्या होत्या. यामुळे ५ जूनपूर्वीही अनेक वेळा प्रक्षेपण फेल झाले होते. प्रक्षेपणानंतरही अंतराळयानामध्ये समस्या असल्याच्या बातम्या येत होत्या.अंतराळयानाच्या सर्व्हिस मॉड्यूलच्या थ्रस्टरमध्ये हेलियम गळती होत असल्याचे नासाने सांगितले होते. अंतराळ यानामध्ये अनेक थ्रस्टर्स असतात. त्यांच्या मदतीने अंतराळयान आपला मार्ग आणि वेग बदलते. हेलियम वायूच्या उपस्थितीमुळे रॉकेटवर दाब निर्माण होतो. त्याची रचना मजबूत राहते, ज्यामुळे रॉकेटला त्याच्या उड्डाणात मदत होते.
प्रक्षेपणानंतर 25 दिवसांत अंतराळयानाच्या कॅप्सूलमध्ये 5 हीलियम गळती झाली. ज्यामुळे 5 थ्रस्टर्सने काम करणे थांबवले होते. याव्यतिरिक्त, प्रोपेलेंट वाल्व पूर्णपणे बंद करणे शक्य नव्हते. त्याशिवाय, अंतराळात उपस्थित असलेले क्रू आणि अमेरिकेत बसलेले मिशन मॅनेजर ते दुरुस्त करू शकत नाहीत.
सुनीता आणि विल्मोर यांना का पाठवण्यात आलं?
सुनीता आणि बुश विल्मोर बोइंग आणि नासाच्या संयुक्त ‘क्रू फ्लाइट टेस्ट मिशन’वर गेले होते. यामध्ये सुनीता या यानाच्या पायलट होत्या. त्यांच्यासोबत आलेले बुश विल्मोर हे या मिशनचे कमांडर होते. इंटरनॅशनल स्पेस स्टेशनमध्ये 8 दिवस राहून दोघेही पृथ्वीवर परतणार होते. दोघांनाही अवकाश स्थानकावर 8 दिवसांत संशोधन आणि अनेक प्रयोग करावे लागले. सुनीता आणि विल्मोर हे पहिले अंतराळवीर ठरले ज्यांना ॲटलस-व्ही रॉकेटचा वापर करून अंतराळ प्रवासासाठी पाठवण्यात आले होते.